Baskı Kontrol Stripleri

Baskı kontrol stripleri (dkl,tcs) 4 renkli ofset baskının 50/cm den
80/cm ye kadar olan tramlama ile yapılan baskı kontrollerinde
kullanılırlar.Bu tür stripler aynı zamanda periyodik olmayan,örnek
olarak fm tramlamanın kontrolünde de kullanılabilirler.Gazete baskıları
ve diger tüm baskılar için çesitli türde baskı kontrol stripleri vardır
stripler kagıt ebadında 1-1.5 Cm lik özel yer isterler ve asagıdaki
konuların gösterimini yaparlar
Kalıp pozu,mürekkep,renk balansı ,trapping ,doubling and slur ,tonal
deger control(dot gain)
Techkon tcs örnegi Baskı kontrol stripleri genellikle daylight filmden
imal edilirler.Bir paket içinde, 4 ana renk filmin ayrı ayrı bir kasnaga
sarılmasıyla hazırlanmıstır.(Cmyk)ve pozitif versiyonları genellikle
kullanılmakla beraber negatif uygulamalar için negatif versiyonları
da mevcuttur.Genellikle baskı ünitesinin boyuna göre siparis edilirler
(ömek tcs 80,65,75 gibi) stripler montajın etek veya makas bölümüne
yatay olarak yelestirilerek kullanılırlar baska uygulama yoktur.Manuel
olarak yapılan montaj sırasında çok titiz davranılmalı en ufak bir toz
parçasının bile strip üzerindeki bölümlere gelmemesi gerekmektedir.
Strip asla kenarlarından traslanmamalıdır,aksi takdirde vakum
problemleri ortaya çıkar ve yanlıs ölçümler yapılır.Strip hazırlanırken
çok özel bir sekilde firma tarafından yeteri kadar pay bırakılarak
traslanmıstır.Montaj sırasında strip altına herhangi bir yapıstırıcı
kullanılmaz, kenarlarından bant ile dikkatlice astrolon üzerine düz,
yazı lar okunacak sekilde(baskıda) yerlestirilir.Bantlar stribin ana
montaj filmiyle beraber vakumlanmasına engel olmayacak sekilde
olmalıdır. Parmak izleri kesinlikle kabul edilemez. Bütün bu ana
özellikler yerine getirildikden sonra strip uygulaması kabul edilir.Bir
diger strip türüde program olarak hazırlanmıs
olanlarıdır(software)bunlar direkt olarak bilgisayar tarafından film
çıkısı veya elektronik montaj hazırlanırken koyulurlar.Bu tür stripler
de yine firmalardan disket veya diger bir ürün üzerinde program
olarak temin edilirler uygulama alanları aynıdır. Herbir film(cmyk
dan bir tanesi) dört renk için iki ana ve bir de tamamlayıcı bölüm
içerir.Ana bölüm merkez ile sag register isaretleri arasındadır
(genelde)t amamlayıcı bölüm merkez ve sol register isaretleri
arasındadır.Bütün bölümler 6x6 mm. Ebadındadırlar. Fograda buna
ilaveten k+s bölümleri 6x8 1m ebadındadır.K+s bölümler fogranın
kalıp kontrol bölümleridir.Ana bölüm genelde bdv standardizasyonuna
uyan ölçümler için dört rengin kontrol bölgelerini ihtiva eder.(Cmyk
solid ).Tamamlayıcı bölüm ise trapping ,c+m+y üç renk için overprint
gözlemi için kullanılır.
%40 Ve %80 control bölümleri Bu bölümler ,belirlenmis tonal degerde
60lık dairesel tram ile yarım ton noktalar ihtiva eder.40 Lık bölümler
orta ve açık tonal degerleri,80 lik bölümler ise koyu tonal degerleri
hedefler.Detaylar internasyonal standarda uymaktadır. (Iso12647-
2)
Solid kontrol bölümler %100 Versiyonda, ana bölümde,solid kontrol
patch’leri takriben 5cm aralıklarla yerlestirilmistir. %80 Versiyonda
,aralıklar takriben 21cm dir.Sarı renk için solidlerde dört kösede
ilave siyah over print vardır.
Doubling ve slur Bu kontrol bölümü 90,0 ve 45 derece açılı 3 çizgi
tram ihtiva eder-screen ruling 481cm (çizgi sıklıgı cm’de 48 adettir
)
K+s target Bu kompozit kontrol patch (%10 tonal degerde (noktalı
saha) negatif ve pozitif mikro çizgiler ihtiva eder.Ugra kontrol stribinde
ugra plate kontrol wedge 1982 ‘nin mikro çizgi patch’ine uyar
digerlerinde ise cmyk da ayrı ayrı %5-%2 lik tram yogunlukları ihtiva
eder. Optik kontrol içindir.Dkl de bu bölümler tonal degerleri %2,3,4,5
olan 60lık yarımton tramdan alınan bölümleri ihtiva eder .Her bir
bölümün tramı %8 deger elde edilecek sekilde seçilmistir.
Balans Gri balans bölümü iki kısımda gerçeklestirilmistir.Açık tonda
olanı c28,m21,y19,koyu tonda olanı ise c75,m72,y60 dır. Ton degerleri
filme göredir
Ana kullanim kurallari
Montaj Tek rengin stripleri, istenen uzunluk için ana kasnakdaki
filmden kesip alınırken asagıdaki hususlara dikkat edilecektir.Pürüzlü
kesimi önlemek için film kesicisi kullanılmalıdır .Üç adet kesim
isaretlerinden kesilerek çıkartılacak.Sadece bos yer bulmak için
problem varsa harflerin baslangıç yerine kadar kesilip
çıkartılmalıdır.Aksi takdirde yanlıs okumalar meydana gelir.Baskı
kontrol stribi daima baskı yönüne aksi yönden montajlanacaktır
mevcut olan yer bosluguna baglı olarak kagıdın makas veya etek
tarafına monte edilecektir. Tabaka ofsetlerde etege dogru son
santimetre bos bırakılacaktır(eger etege yerlestirilecekse). Her renk
stribi üzerine konan kros veya diger isaretler ,stribin kesimine
yardımcı olmak maksadıyla konmustur.Mümkünse özel olarak
yapılmıs film yapıstırıcısı ile (prit degil !) Düz olarak uygulanacaktır.
Bu durum özellikle stribin kenarları iyi traslanmıtsa uygulanır.Asırı
hassas olan kalıp kontrol bölümlerine bu yapıskandan sürülmiyecektir.
Stribin tamamlayıcı olarak nitelendirilen bölümü en az bir kere kagıt
üzerinde görünmelidir.Kalip pozu bölümü Kalıp pozlarının dogru olarak saptanması özel
kalıp kontrol_stripleri ile yapılmasına karsılık buradaki bölümler
gözle kontrol için kullanılırlar dkl de bu bölümler microline targetlere
karsılıkdır.Digerlerinde ise nokta degerlerinin karsılıklarıdır.Buralardan
kalıp kopyasının standart degerlerde olup olmadıgı görsel olarak
çabuk tesbit edilir.Bu durum daima kalıp yapım tablomuzdaki
degerlerden %2 civarında degisiklik gösterir.Bu asagıdaki sebeplere
baglanabilir.Kalıp pozlandırmanın esit sekilde ısıklandırmaması (bu
nedenle yanlız birbirine yakın targetler önce degerlendirilir)yetersiz
vakum nedeniyle kalıp ile strip arasındaki kötü temas,kesim pürüzleri,
kir, ve çok yakın olarak uygulanan bantlar.Kalıp banyosu esnasında
hassas tabaka üzerinde meydana gelen tonal deger
farklılıkları.(Önlem için otomatik kalıp banyo makinası)banyo isleminde
normal degisiklikler.%2 Ve 5 lik bölümler baskıda üniform bir ton
gösteriyorsa,%2 ye kadar bütün yarım tonlar dogru olarak çıkmıs
demektir. Örnek olarak %2 ve %3 lük bölümler %4 ve %5 den daha
aydınlık görülüyorsa ton kontrolü kısmen kaybolmus demektir.Standart
ofset baskı %3 den %97 ye kadar 60 lık tramla noktaların basılmasını
garanti eder.Bu degerlere uyulamıyorsa strip uygulamasının bir
anlamı zaten yoktur.
Baski kontrol Ölçümlerin güvenli olabilmesi için eger mümkünse
aynı densitometreler ile aynı marka stripler kullanılmalıdır markalara
göre stripler kendi profillerini yarattıkları için degisiklige sebep
olabilirler.
Tonal deger artısı (dot gain) Kullanılan densitometre ölçülecek
renge ayarlanır ve kagıdın beyaz bölgesi referansı verilir.Sonra bir
solid ton bölüm ile yanındaki(aynı rengin) yarımton bölümünde
ölçüm yapılır.Densitometre direk olarak ya ton degerini yada ton
deger artısını (%) gösterir.Ton degeri göstermesi halinde ton deger
artısı film üzerindeki degerden çıkartılarak hesaplanır.Örnek olarak
%40 lık bölümde %60 okunuyorsa deger 60-40=%20 dir eger hedefin
ton deger artısı kabul edilebilir degilse öncelikle doubling ve slur
sebebini yok
Etmek,sonra ton deger artısını kontrol etmek yerinde olur.Bu mümkün
olmaz ise doubling ve sluring motifler içinde görülüyorsa ölçülen
tonal degerlerin baskı sartlarını dogru olarak gösterdigi kabul
edilir.Bvdi fogra’ ya göre standardizasyon ofset baskılar için tablo
1 de belirtilen tonal deger artıs verilerinin göz önüne alınmasını
gerektirir.Kagıt gradasyonları asagıda belirtilmistir-derece1-70g/m2
den yukan parlak kagıtlar,derece2-70 g/m2 den asagı mat ve parlak
kagıtlar,derece3-l.Hamur kagıtlar.
Solid tonlarin kontrolü Mürekkep renk gurupları iso 2846-1 veya
esdeger beynenmilel standartlara uymalıdır.Baskıda renk kontrolü
en iyi sekilde color references kitabında gösterilen basılı renk
referansı ile yapılır.Kromatik renkler için renk uyumu gözle
yapılır.Siyah için densitometre kullanılabilir.Eger referans degerler
mevcut degilse colorimeter yardımıyla iso 12647-2 de verilen degerleri
gerçeklestirilir.Üretim baskılarında bu islem elde bulundurulan
provaların renklerine göre de yapılabilinir.Yogunlukların
densitometreye,mürekkebe,alt yapıya ve basım sartlarına göre
degistigi bilindigi için kromatik renklerin ayarlanmasında yogunluk
kullanılması pek dogru olmaz(bu yeni uygulama için spektrofotometre
uygulamalarına bakınız).Solid yogunlukları esit yapmak her zaman
uygun bir görünüm saglamaz.Solid yogunluk için asagıdaki
toleranslara uyulması gerekir-+- %4 copy proff benzerliginde,+- %6
basılı örnege uyumda ambalaj sanayiinde daha dar toleranslar
uygun olabilir.
Renklerin baskı sıralanısı Fogra baskı esnasında renklerin dizilisini
kcmy olarak önerir(siyah,mavi,kırmızı,sarı) cmky türü diziliside kabul
eder eger baskı yaparken siyah son renk ise, üretimde aynı kontrast
imajları saglamak mümkün degildir sarı renkli solid tonlar köselerde
ilave siyah baskı izleri gösterir.Lsık altında baskıya bir açıdan
bakıldıgında sarı ünitenin baskısının ,siyah ünitenin baskısının
altında olup olmadıgı net olarak anlasılır.(Biraz pratikle tabii)
Color balance Balans bölümlerinin renk görünümü griye yakın
olmalıdır.Her bir balans bölümünün ton açıklıgı,takriben bitisik %40
veya %80 ninkine esit olmalıdır.Eger prova renk görünümleri ve
baskı birbirine uyuyorsa ufak farklılıklar önemsenmez. Baskı
esnasında ,yetersiz mürekkep uygulamadan dolayı hatalar
olusabilir.Bunları kontrol stribi üzerindeki iki renkli baskılı solid
alanları kullanarak degerlendirebiliriz-örnek bir uygulama
yapalım:hazırlık safhasında prova degerlerine uygun cmy solidleri
meydana çıksın.Fakat ikinci yesil renk epeyce bir fark gösteriyorsa
trapping problemi oldugu anlasılır.Kısa çareler listesi renklerin
sırasının degistirilmesi,mürekkep setinin ve alt yapının degistirilmesini
ihtiva eder.Renk ayırımı sırasında güçlü ucr sistemi(under cover
removal) yardım eder.Preucil tarafından verilen formul trapping in
kabul edilen degerlerini verir.Bütün ölçümler ikinci alt mürekkep için
renk kanal ayarları ile yapılmalıdır.Mürekkep trapping’inin mutlak
degeri önemli degildir.Trapping ölçümünün anlamlı maksadı uzun
tirajlı baskı larda mürekkep degiskenligini denetlemektir mürekkeplerin
herhangi birinde meydana gelecek kirlenmeler,trapping degeri
üzerinde önemli bir etki yapar.
Dogruluk Firmalar kendilerinden alınan baskı kontrol striplerinin ton
degerlerinin transmisyon densitometreleri için psd test standartları
ile kalibre edilmis ve iso 5-2 uyan transmisyon densitometresi ile
ölçülmüs asagıdaki degerlere uyacaklarını garanti ederler. Bu
densitometre 210 nolu ürün olarak bvd den temin edilebilir.Genel
olarak,microline genislik sınırları 6 mik.dan 12 ye +-0.5,5 den 30 a
+-0.7, nokta yüzde tolerans %40 larda,+- 1.0,%80 de +-0-7 tram
toleransı +_21cm.Max solid tone density 3- 0 density clear <0.05
Ayarlarındadırlar.Stripler eger brosürlerinde belirtilen husular dahilinde
kullanılırlarsa 10 ile 35 derece arası sıcaklık 0/020 ile %70 arası
nem ortamda muhafaza edilirlerse 3 yıl müddetle kondisyonlarının
degismiyecegi firmalar tarafından garanti edilir. Üzerinde çizik , izleri
bulunan stripler kabul edilmezler.