Rotatif ofset baskı

Rotatif ofset baskı sisteminde bobin kâğıtlar kullanılır, çift taraflı
baskı yapılır ve kâğıt yine bobin olarak makineyi terk eder veya
makinenin çıkış kısmında kırma katlama ünitesi mevcutsa katlanarak
sayılır ve istif edilir. 1912 yılında Caspar Hermann (VOMAG) ilk
rotatif ofset makinelerini üretmeye başlamıştır. Bu sistem yüksek
tirajlı gazete, kitap, dergi, katalog, telefon rehberi, broşür gibi işlerin
basımı için çok uygundur. Ükemizde ilk rotatif ofset baskı makinesi
1963 yılında gazete basımı için çalışmaya başlamış ve zamanla
belli başlı gazeteler de bu sistemi benimsemişlerdir. Bu makinelerde
çoğunlukla, kauçuk kauçuğa (Blanket - blankete) baskı sistemi
uygulanmaktadır. İki kauçuk silindir arasından kâğıt geçer ve bu
geçiş sırasında ön ve arka baskısı yapılır. Kauçuk kazanları, birer
kalıp kazanı ile temas halindedir.
Bu makinelerin silindir sistemleri genellikle 3 tipte
karşımıza çıkar
Üç silindir sistemi Her baskı ünitesinde ayrı bir baskı kazanı mevcuttur.
Bu makineler kâğıdın bir yüzüne baskı yapar.
Bes silindir sistemi İki kauçuk kazanın ortasında bir baskı kazanı
bulunur. Bu sistemle çift renk ön veya arka baskı yapılır. Ancak kağıt
yolu uzatılmış olacağı için artık pek fazla kullanılmamaktadır.
Satelit sistem Dört kalıp ve kauçuk kazan üniteleri büyük bir baskı
kazanı etrafında toplanır. İki ünitenin birleşimi ile dört renk ön-arka
baskı yapılmış olur. Bu sistemle çok iyi ayar hassasiyeti
sağlanır.Rotatif Ofset Baskı Makinelerinin
Ana Üniteleri
Bobin ünitesi Makinenin cins ve kapasitesine göre tek, çift veya üç
bobin kapasitelidir. Bobinin biri biterken, diğeri otomatik olarak
boşalan bobine, yapıştırılarak bağlanır. Bunun için makinenin
durdurulmasına gerek yoktur.
Klima ünitesi Bobin teşkilatının hemen yanında yer alır. Bobinden
çıkan kâğıt, üst ve altta dizilmiş olan bir seri merdaneler arasından
ondüle biçiminde inip çıkarak zikzaklar meydana getirir. Böylece
baskıya girmeden önce bobin kâğıdının 30 - 40 metrelik bir bölümü
havalandırılmış olur. Baskı için kondisyon kazanır. Bu arada tozları
temizlenmiş olur. Ayrıca kağıttaki statik elektrik de boşaltılır
Gergi ünitesi Baskı kondisyonu kazanmış olan kâğıt bu ünitede gerekli
gerginliği, yine birçok merdane arasından geçerken kazanır.
Merdaneler hareketli olduğu için, herhangi bir gevseme söz konusu
olunca derhal harekete geçer. Kâğıdın standart gerginliğini ve ayarlı
baskı için kâğıdın daima tam ortadan akmasını sağlar.
Baskı üniteleri İki yan duvarın iç kısmına yerleştirilmiş olan kalıp ve
kauçuk kazanları ve bunlara bağlı mürekkep-su merdane
topluluklarından oluşur. Bazı baskı üniteleri dikey bir kibrit kutusu
biçiminde olurken, bazıları köprü şeklindedir. Her bir ünite asgari
iki, azami dört renk baskı yapar. Bu makinelerde baskı ünitelerinden
bir çoğu yan yana dizilidir ve gergi ünitesinden gelen kâğıtlar sıra
ile bu baskı ünitelerinde ön ve arka yüzleri basılarak geçerler.
Kauçuklar, kazana iki kenarından gerilerek takılır. Böylece yüksek
hızda dönen kauçuk kazanı düzgün baskı yapar. Kauçuk kazanlar,
kızaklar üzerinde hareket ederler.
Mürekkep ünitesi Birkaç sentetik kaplama çelik vargel ve bir o kadar
da kauçuk vargel, boyanın ezilmesini sağlarlar. Bunların çapları
değişiktir. Çelik vargellerin içindeki soğutucular, mürekkep ünitesindeki
ısınmayı önler. Aksi halde çok hızlı dönen silindirler, aşırı derecede
ısındığı için, çabuk kuruma özelliğinde olan mürekkep, merdane
üzerinde kuruyabilir. Kalıp ile temas halindeki verici mürekkep
merdaneleri iki veya üç adettir. Bu merdanelerin çapları değişiktir.
Hassas ayarları el ile yapılır. Kalıba temas ettirilmesi veya kalıptan
çekilmesi merkezi kumanda tablasından otomatik veya hidrolik
olarak yapılır. Mürekkep haznesi içindeki ana verici silindirin, hızı
ayarlanabilir. Burada mürekkebi alarak vargellere veren mürekkep
silindiri bu işi ileri-geri hareket ederek yapmaz. Çünkü bu tür taşıma
sistemi tabaka ofsete has bir sistemdir ve hızı düşürdüğü için baskı
hızı çok yüksek olan veb ofsete uygun değildir. Bu bakımdan ana
verici silindirle, mürekkep taşıyıcı silindir, vargeller ve diğer merdaneler
birbirleriyle bitisik olarak çalışırlar.
Nemlendirme Ünitesi Hazne, hazne içinde dönen verici su silindiri,
taşıyıcı silindir ve kalıba su verici merdaneden oluşur. Taşıma silindiri
ileri geri hareket etmez. Diğer silindirlerle sürekli irtibat halindedir.
Çünkü veblerin sürati çok yüksektir ve gidiş gelişler bu sürate ayak
uyduramaz.
Püskürtme Sistemi : Haznedeki su, ezici veya inceltici silindirin
üzerine eşit yoğunlukta püskürtülür. Bu silindir, suyu kalıpla temas
halindeki merdaneye aktarır. Avantajı basit ve kolay
uygulanabilmesidir. En önemlisi ise kâğıdın toz ve pisliğinin hazneye
gelip suyu kirletmemesidir.
Dahlgren Sistemi Bu sistemde su, ya hazne içindeki ana su silindiri
ile ezici silindire verilir veya püskürtme yapılır. Su verici merdanenin
hem suyu, hem de mürekkebi kalıba vermek gibi iki görevi vardır.
Çünkü burada bütün boya ve su merdaneleri birbirleriyle temas
halindedir. Kullanılan hazne suyunda önemli ölçüde alkol mevcuttur.
Alkolün uçarak mürekkebi çabuk kurutma, kâğıdın açmasını önlemek
gibi görevlerden başka daha yumuşak mürekkep kullanımına imkan
sağlama gibi bir özelliği vardır. Bu özellik gazete kâğıdı gibi kötü
kaliteli kâğıtlarla iyi sonuç alınması için önemlidir.
Kağıt yakalama ünitesi Web ofsette, baskı, esnasında kâğıt koparsa
makineler hemen otomatik olarak durur. Ancak kâğıtların bir bölümü
kazanlar arasında sıkışıp birikimlere yol açabilir. Kâğıt, kurutma
veya katlama bölümünde koparsa, baskı ünitelerinin sonundaki
kâğıt yakalama ünitesi tarafından otomatikman tutulur. Böylece
fersude birikimi önlenmiş olur
Kurutma ünitesi Baskıdan çıkan kâğıt kurutma ünitesinden, kuruyarak
geçer. Kurutma, çeşitli usullerle yapılır.
a) Gaz alevi ile kurutma (en iyi sonucu verir)
b) Sıcak hava ile kurutma
c) Gaz alevi-sıcak hava sirkülasyonu ile kurutma
d) Ultraviyole ışınları - Gaz alevi ile kurutma
e) Ultraviyole ışınları ile kurutma. Kâğıdın fırından geçişi makinenin
baskı sürati kadar çabuk olur. Aksi halde kâğıt fırında kavrulur.
Kurutma ünitesinde kuruyan boya sertleşir, parlaklık kazanır. Böylelikle
kâğıdın katlama ünitesinde katlanması kolaylaşmış olur. Kurutma
ünitesi iyi cins ve komple teşkilatlı veb ofset makinelerinde bulunur.
Basit makinelerde basılan gazete kâğıtlarında boyanın kuruması,
yalnızca boyanın kâğıt içinde derinlemesine yayılması ile ve havanın
yardımı ile olur. Kurutma fırınından çıkan kâğıt bir grup soğutma
silindirinden geçerek normal ısıya kavuşur. Silindirler geniş çaplıdır
ve içlerinden soğuk su geçerek silindir yüzeylerini soğuturlar.
Katlama ve kesim ünitesi Soğutucu silindirlerden geçen kâğıt bir dizi
silindir arasından daha geçerek tam merkeze gelecek şekilde
yönlendirilir ve atlama ünitesinde diğer rulolarla birleşir, katlanır,
kesilir ve istif asansörü vasıtası ile paketlenmeye gönderilir. Katlama
ünitesi kendine has özellikleri olan, makine içinde ayarlı bir makinedir.
Katlamalar haç, paralel veya zik-zak katlama şeklinde olabilir. Haç
katlama huni şeklindedir. Diğerleri ise cep biçimindedir. Katlama
ünitesinin veb ofsette önemi büyüktür.