17 Şubat 2008 Pazar

Baskı Kalite Kontrol

Önemi ve Uygulaması

gözlede yapılabilir. Üç rengin (CMY) olusturdugu grilikle, siyahın
(K) tek basına verdigi grilik gözle kolaylıkla karsılastırılabilir (Sekil
4). Bu karsılastırma baskı kontrol seridindeki ‘gri denge alanı’ diger
bir ifadeyle ‘balans sahası’ alanı ile yapılabilir. Renk sonuçlarında
hata yoksa, üç rengin verdigi grilik, siyahın tek basına olusturdugu
nötr griye tam olarak benzer.
Mürekkep kabullenme Trikromi baskıda bir rengin üzerine gelen
ikinci bir rengin kabulüne trapping denir. Trapping ölçümü
densitometre ile yapılır (Sekil 5). Trapping ile iki renk karsılastırılabilir.
Üst üste baskı halinde, ilk basılan rengin ikinci basılan renge
baskınlıgı, yani ikinci basılan rengi kagıdın emmesi olayı ölçülür.
Üst üste basılan iki degisik renk, densitometre ile ölçüldügünde ilk
basılan ‘cyan’ renk, üzerine basılan ‘magente’ya oranla daha baskın
oldugu gözlemlenir. Zira bu iki rengin karısımından olusan ‘mor’
renkte cyan rengi daha çok baskın oldugu gözlede tesbit edilebilir.
Bu tip ölçümde ikinci basılan rengin deger kaybı emilmesine göre
ortalama % 15 ile % 25 arasında degisim gösterir (Sekil 6).
Trapping özellikle dört renkli baskılarda önemli bir rol oynar. Ilk
rengin üzerine ikinci rengin kabul özellikleri çesitli faktörlere baglıdır.
Örnegin; Ilk rengin kurulugu, mürekkep yapıskanlıgı v.s. Trappingi
özellikle üstüste ıslak baskılı tabakalar ile biri ıslak digeri kuru baskılı
tabakalar karsılastırıldıgında önemlidir. Bazı densitometreler trapping
faktörünü direkt yüzde olarak verir.
Baskı kayması ve çiftlemesi Baskı kayması ve çiftlemesi, baskı
kontrol seridinde gözle ölçülebilen bir sahadır. Bazı baskı kontrol
seritlerinde ‘SLUR’ sahası olarak ifade edilmektedir.
Kayma; baskı sırasında baskı plakasıyla-kauçuk, kauçuk ile kagıt
arasındaki bir sürtünmeden dolayı tram noktasının sekil degistirmesine
kayma denir. Kaymada yuvarlak bir nokta oval seklini alır. Sürtünme
kazan çevresinde olursa çevresel sürtünme, kazan milinde olursa
yan sürtünme denir. Iki sürtünme bir araya gelirse çapraz sürtünme
olur.
Çiftleme ofset baskıda tram noktasının yanında tram noktasından
daha ufak istenmeyen gölge gibi bir nokta olmasına denir. Kauçuk
daha önce aldıgı noktayı bir sonraki devirde ayarsız olarak kagıda
basılmasından kaynaklanır. Kaymıs ve çiftlemis bozuk baskı, kagıttaki
mürekkep almada bir degisiklik olmamasına ragmen ton deger
farklılıklarına yol açabilir. Baskı kontrol seritlerindeki ‘kayma ve
çiftleme sahası’ sayesinde, baskı kayması ve çiftlemesinin kolaylıkla
kontrol edilmesi mümkündür. Her renk için ayrı ayrı ‘kayama ve
çiftleme sahaları’, baskı kontrol seridinde yer alır.
Kalıp kopya sahası Kalıp çekiminin kontrolü için kullanılır. Her renkiçin, baskı kontrol seridinde bir adet ‘kalıp kopya sahası’ bulunmalıdır.
Çok düsük yogunluktaki noktaların kalıpta çıkıp çıkmadıgının kontrolü
için gelistirilmistir. Dört bölüme ayrılan bu sahada 60’lık tram noktaları
% 2, % 3, % 4 ve % 5 yogunluktaki degerleri gösterir. Kalıb çekiminde
aksilik olmadıgı takdirde, tram sahalarındaki noktalar üzerinde
yazıldıgı yogunluklarda kalıba aynen çıkar. Örnegin, % 2’lik tram
noktaları kalıpta çıkmamıssa o zaman filmdeki % 2’lik tramlar
tamamen veya kısmen kalıbada alınamamıs demektir. Kalıp kopya
sahalarındaki tram yogunlukları densitometre ölçülebildigi gibi
gözlede kontrol yapılabilir.
Baskı kontrol şeritlerinin montajı
Baskı kontrol seritleri her zaman baskı yönüne yatay, yani kalıp ve
baskı kazanları miline paralel olmalıdır (Sekil 12). Yer durumuna
göre montajın, etek, makas veya tabaka ortasına konabilir ancak
etek kısmına yerlestirilirse daha az yer kaplar. Kontrol seridi için
kagıtta en az 12 mm bosluk bırakılmalıdır. Her ölçüm alanı en az
6 x 6 mm ebatlarında olmalıdır.
Montaja sonradan orijinal baskı kontrol seridi takılacaksa, mümkün
oldugu kadar seloteyp yerine film yapıstırıcısı kullanılmalıdır. Seritler
orijinal olmalı kopyası kullanılmamalıdır. Montaja konacak kontrol
seridinin orijinali yoksa, baskı ölçümlerinde kullanılacak ve yukarıda
verilen baskı kontrol seridlerinin bazıları (zemin ton yogunlugu,
trapping, gri denge, nokta sismesi, kayma ve çiftleme ve kalıp kopya
sahaları) grafiker tarafındanda yapabilir. Baskı bittikten sonra bu
seritler, tabakadan kesilip atılır.

Hiç yorum yok: