18 Şubat 2008 Pazartesi

GRAFIK TASARIM TERIMLERI 1

Grafik: Harfleri, sözcükleri, tümceleri, fotografları, biçimleri, renkleri kagıt üzerinde bir zevk ve oranla yerlestirme ve bu yerlestimede yenilik ve çekicilik olusturma sanatına grafik denir. Eski Yunancadaki "Grapnein" (yazmak) kelimesinden dilimize geçmistir. Tasarım: Planlamaya dayalı belirli bir amaç gözeten yaratıcı bir eylemdir. Grafik Tasarım: Okunan izlenen görüntülerin tasarımı seklinde tanımlanır. Grafik tasarımda görsel unsurlar kenar çizgileri ile aynı yönde yerlestirildiklerinde düzenli ve duragan, karsıt yönde yerlestirildiklerinde dinamik ve enerjik bir yapı olustururlar. İletisim: Gönderici ve alıcı olarak adlandırılan iki insan ya da insan grubu arasında gerçeklesen bir duygu, düsünce, davranıs ve bilgi alıs verisidir. Grafik Iletisim: Görüntülerden olusan bilgilerin degis-tokusu olarak tanımlanır. Yazılar, resimler ve fotograflar baslıca grafik iletisim araçlarıdır. Bir mesajın açık, ekonomik ve estetik yollarla üretilmesi, grafik iletisimin baslıca amacıdır. Grafik iletisimin ekonomik olması demek, mümkün olan en az sayıda görsel imgenin, mümkün olan en yüksek sayıda bilgiyi aktarabilmesi demektir. Örnek: Erkek/kadın tuvaletlerini ya da giris çıkısı grafik imgelerden anlarız. Terminoloji Dizgi Terimleri Grafik Tasarımın Ögeleri: Çizgi , ton, renk, doku, biçim, ölçü, yön olarak ifade edilebilir. / Çizgiler karakterlerine göre ve konumlarına baglaı olarak bazı mesajlarda iletirler. Örnegin; yatay çizgi durgunluk, dikey çizgi saygınlık, diyagonal çizgi canlılık, kıvrımlı çizgi zerafet ifadesi verir./ Tonlar genellikle görsel imgenin yarımton reprodüksiyon teknigi ile tramlanması yoluyla elde edilir. Ton ve çizgi tasarımda kontrastlıgı olusturan elemanlardır. / Renk, bir tasarımı meydana getiren yapı taslarından biridir. Renkler, izleyen üzerinde degisik etkiler uyandırırlar. Bunların bir bölümü kisisel, bir bölümü ise genllenebilir duygulardır. Örnegin; sıcak renklerin uyarıcı, soguk renklerin ise gevsetici, dinlendirici olması renklerin genellenebilir etkileri olarak degerlendirilebilir. / Doku, bir yüzey üzerinde tekrarlara dayalı biçimsel bir düzen olarak adlandırılabilir. Örnegin zeminde kullanılan bir ahsap, mermer vb.dokusu. / Bir grafik tasarım ürünü, farklı ölçülerdeki görsel unsurların bir araya gelmesiyle olusur. / Bir tasarım yüzeyi üzerinde bulunan çizgisel, tipografik ve görsel unsurların yönü önemlidir. Örnegin: Bir gazete haberinde yer alan insan fotografi ilgili habere dogru bakmalıdır. Mesaj: Bir kimseye verilen, gönderilen iletilen bilgi, haber. Hedef Kitle: Ilgi alanları ve özellikleri ayrıntılı bir biçimde tanımlanmıs bir kitledir. Bir kisi ya da kurumun davranıslarından, kararlarından, uygulamalarından dolaylı ya da dolaysız olarak etkilenen grup olarak ifade edilebilir. Sanat Yönetmeni: Reklam ajanslarında metin yazarı, fotografçı, uygulamacı grafiker, müsteri temsilcisi vb. elemanlarla çalısan, etkili reklam üretimi ve tasarımından sorumlu kimse. Grafiker: Görsel sanatlar alanındaki ressam, heykeltras gibi meslek mensuplarından biri olan grafikerler, basılması istenen materyali estetik kurallar çerçevesinde baskı için düzenleyen; yazıları ve görsel unsurları isin niteligine uygun bir grafik dili kullanarak çekici hale getiren ve bu yolla etkili iletisim ortamı yaratan sanatçılardır. Günümüzde grafikerlerin sanat bilgisi ve el becerisi yanında, psikoloji ve iletisim bilimleri ile de yakından ilgilenmesi gerekmektedir. Gün geçtikçe matbaalarda, reklam bürolarında, yayınevlerinde grafikerler daha önem kazanmıslardır. Grafikerlik önemli bir sanat dalı haline gelmistir. Dünyada ve ülkemizde; güzel sanatlar bölümlerinde grafik anasanat dalları açılmıstır. Günümüzde kartvizitten günlük bir gazete sayfasına kadar, baskıya girecek her ürün bir grafikerin olusturacagı taslaktan geçmelidir. Eskiz (Taslak): Çesitli unsurların sayfa üzerinde nasıl yerlestirilecegini gösteren karakalem ya da kör yazı ve resimlerle olusturulmus taslak çalısmaları. Taslaklar, fikir taslakları ve gelistirilmis taslaklar olarak iki asamada ele alınabilirler. Fikir taslakları, basılacak ürünle ilgili olarak otobüste, evde, parkta ya da herhangi bir yerde üretilmis kabataslaklara verilen addır. Gelistirilmis taslaklar ise, fikir taslakları içinden seçilen birkaç örnegin, isin gerçek ebatlarında bilgisayar ortamında gerçek baskı materyalleri ile ya da uygun bir baskı altı malzemesi üzerine ısıklı masalarda kör yazı ve resimlerle olusturulmus taslaklardır. Bu taslaklarda kullanılacak yazı karakteri ve puntosu, varsa fotografın yeri ve büyüklügü, zemin rengi vb. unsurlar basılacakmıs gibi düzenlenir ve müsteriye sunulur. Mizanpaj: (Düzenleme) Grafik ögelerininbelirli bir çerçeve içinde dengeli olarak yerlestirilmesi. Bir çesit taslak. Sayfa düzenlemesi, sayfa planı. (La mise en page) Pikaj: Grafik için hazırlanmıs; resim, yazı, amblem ve fotografların, milimetrik kagıt ya da resim kagıdı üzerine, gönyeli bir sekilde kesilerek yapıstırılması. Bu islem bilgisayarların basım dünyasına girmesinden önce yapılırdı. 1990’lı yıllara kadar pek çok matbaa ve yayınevi pikajörleri çalıstırırdı. Günümüzde pikaj islemi yapılmamaktadır. Illüstrasyon: Baslık, slogan ya da metin gibi sözel unsurlardan çok görsel unsurların agırlıkta oldugu; görsel anlatım ögelerinin etkin kullanıldıgı grafik tasarım unsurlarının bütünü. Slogan: Genellikle hafızada kalıcılık için ise ideali 2-3 kelimeden olusmasıdır. Amblem: tek satırdan olusan, bir ürün, hizmet ya da fikri tanıtmak amacıyla yazılmıs çarpıcı metinlerdir. Sloganlarda sözcük sayısı 5- 6'yı geçmemelidir. Özellikle afis tasarımında, vurgulama ve Ürün ya da hizmet üreten kuruluslara kimlik kazandıran sözcük özelligi göstermeyen soyut ya da nesnel görüntülerle ya da harflerle olusturulan simgelerdir. Logo: Iki ya da daha fazla tipografik karakterin sözcük halinde okunacak biçimde bir araya getirilmesiyle olusturulan ve bir ürün, kurulus ya da hizmeti tanıtan marka ya da amblem özelligi tasıyan simgeler. Simgesel Isaret: Ürün, hizmet, düsünce ya da nesneyi simgeleyen isaretler. Trafik isaretleri, ulasım, hastane, sigara içilmez levhaları, bayrak ve flamalar simgesel isaretlere örnektir. Ticari Marka: Bir ürünün benzer ürünlerden ayrılmasını saglamak amacıyla üreticiler tarafından kullanılan tanımlayıcı simgelerdir. Format: Biçimin, ölçümün ya da bir yayının görünüsü için kullanılan genel bir terim. Perspektif: Cisimleri, bir yüzey üzerine görüldükleri gibi çizme teknigi. Orijinal: Baskı yoluyla çogaltılmak üzere scannerda taranarak film çıkısa hazırlanan ya da reprodüksiyon atölyesinde filmi çekilen tire veya yarıton resim. Degrade: Siyahtan beyaza giden tram; koyu renkten açık renge ya da bir renkten baska bir renge geçis islemi. Daha çok degisik zemin denemelerinde tercih edilir. Kurum Kimligi: Bir kurumun ya da sirketin kartvizit, yazısma, is gazetesi gibi kagıt baskı dökümanlarında sürekli aynı stili kullanmasıyla olusan ve diger sirketlerden ayrılmasını saglayan imaj. Tutarlı olmak için bütün dökümanlarda aynı yazı tipi, stili, harf ve satır arası boslukları aynı tür bosluklar kullanılır. Bu parçalar bütün yayınlarda aynı yerlerde olur. Kurum Kimligi Dosyası: Bir kurumun imajını güçlendirmek için hazırlanan ve sürekli kullanılacak basılı evraklara (logo, amblem, fatura, irsaliye, makbuz, zarf, antetli kagıt, kartvizit gibi) iliskin örneklerin bulundugu dosya. Brosür: Tanıtım amacı tasıyan renkli veya tek renk olarak hazırlanan kitapçık ya da tek, iki, üç ya da akordeon kırımlı föy Afis: Kagıdın yalnız bir yüzüne siyah/beyaz veya renkli olarak basılıp duvarlara asılan bir çesit duyuru. Afisler hedef kitle ile bulustukları çevreye baglı olarak iç ve dıs mekan afisleri olarak ikiye ayrılır. Dıs mekan afisleri, büyük boyutları ile duvar yüzeylerinde ilan panolarında hedef kitleyle karsılasırlar. Izlenme süreleri kısadır. Iç mekan afisleri, salonlara, lobilere ve koridorlara asılır. Bu nedenle de uzun süre izlenme sansına sahiptirler. Izlenme süresini dikkate almak gerek. Bilboard: 70x100 boyutunda en az 4, en çok 10 parçadan olusan ve daha çok açık havada hedef kitle ile bulusan büyük boy afis.