17 Şubat 2008 Pazar

Ofset Mürekkebi Baskı Teknikleri

Ofset Hazne Suyu ve pH Kavramı
Ofset baskıda işsiz alanların mürekkep almaması için bu yerlerin
nemlendirilmesi şarttır. Bu görevi yerine getiren hazne suyu, genellikle
zamk, fosforik asit, amonyum bikromat gibi kimyasal maddelerin su
içindeki çözeltilerinden ibarettir. Bu kimyasal maddeler, suyun, kalıbın
işsiz alanlarına yerleşmesine ve bir su filmi haline gelmesine yardımcı
olur. Hazne suyunun kalıbın ömrü üzerinde çok büyük etkisi vardır.
Kalıbın issiz alanlarının devamlı suya karşı ilgi duyması hazne
suyunun uygun olarak hazırlanmasına bağlıdır. Bu da asitlik derecesini
(pH) kontrol etmekle mümkün olur. Bilindiği gibi bazı maddeler "asit"
ve bazı maddeler "alkali" olabilir. Sirke ve limon, asitli maddelere;
çamaşır sodası ise alkali maddelere örnek gösterilir. Asit veya alkali
özelliği taşımayan maddeler ise "nötr" maddelerdir. Su nötr bir
maddedir. Asit ve alkali terimleri birbirinin tam karşıtıdır. Bunlar
uygun oranlarda karıştırıldıklarından birbirlerini nötralize ederler.
Tüm asit maddelerin asit dereceleri aynı değildir. Bu farklılık pH
ölçeği üzerinde gösterilir. Nasıl ki sıcaklık ölçümleri için termometre
kullanılıyorsa, asit veya alkali değeri ölçümleri içinde pH ölçeği
kullanılır. Bu ölçek 0 -14 arasındaki sayıları gösterir. Su nötr olduğu
için, bu ölçeğin tam ortasında yer alır ve suyun pH değeri 7 dir. Bu
noktanın üstündeki sayılar alkali maddelere, altındaki sayılarda asit
maddelere aittir. Mesela, pH değeri 2 olan herhangi bir maddenin
asidik olduğu ortadadır. PH ölçeği bir logaritmik ölçektir. Yani pH
değerindeki l birimlik bir değişiklik asitlik veya alkalilikte 10 kat, 2
birimlik bir değişiklik 100 kat değişmeyi gösterir. Öyleyse pH'ı 4 olan
bir madde pH'ı 5 olan bir maddeden 10 kat ve pH'ı 6 olan bir
maddeden de 100 kat daha asidiktir. Bilindiği gibi Ofset baskı, su
ve mürekkep ilişkisine dayanmaktadır. Ofset baskıda suyun PH
derecesi yani su sertliği burada (P) yoğunluğu, (H) hidrojen
moleküllerini ifade eder. Ofset baskıda en ideal su sertliği yani PH
4.8 - 5,6 arasında olmasıdır. Suyun bu sertlik derecelerinden aşırı
derecede sapması halinde örneğin 3 olması suyu asidik
yapacağından kalıbın emülsiyonunda bozulmalar görülecek ve
baskıya devam edilmesi halinde kalıbın tamamen silinmesi söz
konusu olacaktır ki; buna kalıp uçması denir.
Bu duruma sebebiyet veren unsurlar
1. Fazla tirajlı işlerde kâğıt tozlarının su haznesine karışması. Çünkü
kağıdın yapımında kullanılan şap ve kağıdın ana malzemesi olan
selüloz, asidik özellik taşımaktadır.
2. Ofset yardımcı maddeleri üreten firmalar tarafından hazırlanan
hazne suyu yerine, çeşme suyu tercih edilmesi, hazne suyunun
asidik olmasına sebep olur. Çünkü bu suların arıtma işlemleri
sırasında kullanılan şap ve klor su sertlik derecesini etkilemektedir.
Karşılaşılan bir başka sorunda suyun alkali yani bazik ortam yönünde
bozulmasıdır. Örneğin PH'ın 11 olması gibi. Bu durumda su sabunsu
özellik göstereceğinden baskıda kalıbı yeterli oranda suya
doyuramayacaktır. Bu durumda kalıbın iş dışında kalan yerleri suyu
tutması gerekirken yeterli derecede nemlenemeyince mürekkebi
kabul etmeye başlayacaktır ki buna ton tutma denir.
1. PH değerinin bazik ortanım yönünde bozulması,
2. Suya herhangi bir şekilde yağ karışması,
3. Su ve mürekkep ayarının doğru yapılamaması,
4. Kalıbın baskıya geçmeden önce üzerindeki zamk tabakasının
bol suyla temizlenmesinin unutulması gibi ihtimaller başlıca ton
tutma sebepleri olarak sayılabilir.

Hiç yorum yok: